اثرات بسیار مفید گیاه جینکوبیلوبا بر آلزایمر

جینکوبیلوبا، گیاهی با اثرات درمانی متعدد می‌باشد که بالاخص در زمینه تقویت سیستم عصبی اثرات موثری را نشان داده است؛ اما اخیراً تحقیقاتی درباره بی‌خطر بودن آن صورت گرفته است؛ که توصیه می‌شود که با احتیاط بیشتری نسبت به مصرف این گیاه اقدام شود.

این روزها اسم دو گیاه دارویی با نام‌های جینسنگ و جینکوبیلوبا در داروخانه‌ها، عطاری‌ها و … شنیده می‌شود که ما را ترغیب می‌کند تا درباره خاصیت، ویژگی‌ها، کاربردها و عوارض احتمالی این گیاهان اطلاعاتی را کسب نماییم. در این مقاله سعی داریم شما را با گیاه جینکوبیلوبا آشنا کنیم.

جینکوبیلوبا؛ گیاهی کهن‌سال از سرزمین چین
درخت این گیاه با عنوان فسیل زنده معروف است. جینکوبیلوبا تنها گیاهی است که قدمت آن به ۱۵۰ میلیون سال قبل بازمی‌گردد.

اکثر درخت‌های این گیاه بیشتر از ۲۵۰۰ سال عمر دارند و در حقیقت این گیاه قدیمی‌ترین گونه گیاهی به جای مانده در جهان می‌باشد و خصوصیت‌های منحصر به فردی دارد. قطر آن حدود یک متر و ارتفاعش تا ۲۰۰ متر می‌رسد. بر گ های آن بسیار ظریف و زیبا و به شکل بادبزن هستند. میوه جینکوبیلوبا دارای قسمت گوشتی آبدار با بوی بد بوده و دانه‌ای در وسط آن است. این دانه شبیه دانه بادام می‌باشد. این درخت بومی کشور چین بوده و در ژاپن نیز گسترش دارد. کشت جینکوبیلوبا در سال‌های اخیر در مناطق مختلفی از جمله ایران نیز معمول گشته است.

 جینکوبیلوبا، گیاهی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها:
گیاه جینکوبیلوبا سرشار از فلاوونوئیدها و ترپنوئیدها می‌باشد که از جمله آنتی اکسیدان های محافظت‌کننده در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد می‌باشند. قسمت مورد استفاده جینکوبیلوبا برگ های آن می‌باشد که ترکیباتش به شدت تحت تأثیر فصل برداشت آن است که بیش‌ترین مقدار آن در فصل پاییز است. در این گیاه ۴ درصد پروتئین، ۳۸ درصد کربوهیدرات، الکل‌ها، کتون‌های آلکالوئید، اسیدآمینه، گلوکزیدهای سیانوژنیک و فنل‌ها به وفور دیده می‌شوند و همین مواد موثر مسئول اثرات درمانی این گیاه می‌باشند. در حقیقت این مواد آنتی‌اکسیدانی در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد ایجادشده در سلول‌های بدن بالاخص اسیدهای چرب نورون‌های عصبی نقش مهمی دارند.

جینکوبیلوبا و اثرات ضد آلزایمر:
معمول‌ترین کاربرد این گیاه به منظور افزایش حافظه و پیشگیری از فراموشی می‌باشد. هم چنین این گیاه اثرات مفیدی در درمان آلزایمر نشان داده است. تحقیقات اخیر اثرات موثر این گیاه بر پیش‌گیری از جنون، اضطراب، شیزوفرنی و افسردگی را نشان می‌دهند. جینکوبیلوبا باعث تحریک گردش خون مغزی می‌شود و در نتیجه مشکلات ناشی از نارسایی گردش خون در مغز که می‌تواند باعث دلهره، استرس، کمی حافظه، مشکلات شنوایی و کاهش تمرکز گردد را بهبود می‌بخشد. بهبود تفکر، بهبود رفتارهای اجتماعی، بهبود زوال عقل در آلزایمر و تسکین علائم اضطراب که در نتیجه جریان خون ناکارآمد به سمت مغز باشد؛ با مصرف این گیاه گزارش شده است.

 جینکوبیلوبا علیه آسم:
چینی‌ها از این گیاه به علت اثرات مفید آن بر تحریک گردش خون عمومی به خصوص در افراد مبتلا به آسم استفاده می‌کردند. آن‌ها از دانه این گیاه به خاطر اثرات گشاد کننده‌اش استفاده می‌کردند.

سخن گفتن درباره عالَم‌های بعد از مرگ فقط از جانب خداوند و اولیای او جایز است که به همه عالم‌ها احاطه دارند و از حقیقت آنها و آنچه در آنها می‌گذرد، خبر قطعی و یقینی دارند. عقل انسان‌ها نسبت به عالم‌های پس از مرگ هیچ احاطه‌ای ندارد و نمی‌تواند جزئیات و حوادث آنجا را اثبات یا انکار کند. البته عقل لزوم معاد و جهان آخرت و اصل باداش و کیفر را ثابت می‌کند اما سخن گفتن در جزئیات برزخ و معاد و بهشت و دوزخ و غیر آن از حوزه درک و توان عقل خارج است. اینکه آیا در قبر هم عذاب خواهد بود، آیا در قبر سۆال خواهد شد و سۆال کنندگان چه نام دارند، مطالبی است که برای اطلاع پیدا کردن از آنها جز زانو زدن به محضر قرآن و عترت راهی نداریم و نمی‌توانیم خود آنها را قبول کنیم یا ردّ نماییم.

دانشمندان میگویند انجام آزمایش برای اینکه مشخص شود لحظاتی پس از مرگ در ذهن انسان چه میگذرد بسیار دشوار است و فقط موارد بسیاری نادری امکان آن فراهم میشود.

دانشمندان دریافتهاند بعد از مرگ، فعالیت مغز موشهای صحرایی به مدت ۳۰ ثانیه افزایش پیدا میکند. این یافته ممکن است تجربه بعد از مرگ را در کسانی که با احیا قلبی-ریوی (CPR) به زندگی بازگشته اند، توضیح دهد.

به گزارش بی بی سی ،این تحقیق که نتایج آن در نشریه “پیشرفتهای آکادمی ملی علوم آمریکا” منتشر شده اولین تحقیقی است که بشکلی سازمان یافته فعالیت مغز را در لحظه مرگ بررسی کرده است.

برای این پژوهش، دانشمندان با جراحی الکترودهایی را در سطح مغز ۹ موش صحرایی قرار دادند، سپس موشها را بیهوش کردند و با تزریق کلرید پتاسیم قلب آنها را از کار انداختند.

پژوهشگران انتظار داشتند که پس از توقف ضربان قلب و تنفس، فعالیت مغز اندک زمانی باقی بماند اما چیزی که آنها را شگقت زده کرد این بود که فعالیت مغز موشها، منسجم و یکپارچه، در ۳۰ ثانیه اول بعد از مرگ افزایش پیدا کرد.

جورج مسحور استاد بیهوشی دانشگاه میشیگان میگوید: “در واقع، فعالیت الکتریکی مغز -که نشانه هوشیاری و فعال بودن ذهن خودآگاه است- لحظاتی پس از مرگ بیشتر از زمان هوشیاری و بیداری بود، این نشان می دهد در اولین مراحل بعد از مرگ، مغز کاملا توانایی فعالیت الکتریکی سازمان یافته را حفظ میکند.”

آنچه از فعالیت مغز ثبت شد افزایش امواج گاما بود که به معنی افزایش هوشیاری است. این امواج با فعالیتهایی مثل حافظه و قوه تشخیص مرتبط هستند، فعالیتهایی مثل بیاد آوردن چهره یک فرد یا تشخیص یک چهره خاص در میان جمع.

تجربه پس از مرگ از سالها پیش در انسان بررسی شده است.

کسانی که بعد از ایست قلبی به زندگی برگشته اند از حرکت در تونلی نورانی یا تونلی که در انتهای آن نوری بوده سخن گفته اند

سوره ای با فضلیت برای اموات! 

خواندن سوره‎هایی از قرآن در حالت احتضار مانند سوره‎های؛ یس، صافات، احزاب، آیة الكرسی، آیه 54 سوره اعراف، و سه آیه آخر سوره بقره در روایات توصیه شده است

قرآن خواندن برای اموات

پس از مرگ انسان، بر اطرافیان و دیگر مؤمنان اعمالی واجب است؛ مانند غسل، کفن، نماز و دفن و واجباتی که از میت قضاء شده بود که باید هرچه زودتر انجام پذیرد. اما انجام برخی اعمال برای اموات مستحب می باشد، که از جمله آنها صدقه دادن، دعا کردن و خواندن قرآن است.

در خصوص اثبات استحباب قرائت قرآن برای اموات دو نوع دلیل می توان بیان کرد: نوع اول روایاتی که به صورت کلی بیان می کند به یاد اموات و گذشتگان باشید و آنها از کارهای نیک شما بهره می برند؛ و روشن است که قرائت قرآن یکی از کارهای نیک و پسندیده است. در این مورد روایاتی وجود دارد که به بعضی اشاره می شود:

1. از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «مردگانتان را که در قبرها آرمیده اند از یاد نبرید. مردگان شما امید احسان شما را دارند. مردگان شما زندانی هستند و به کارهای نیک شما رغبت دارند. آنها خود، قدرت انجام کاری را ندارند، شما صدقه و دعائی به آنها هدیه کنید.»[1]

2. حضرت امام صادق(علیه السلام ) می فرمایند: «مرده به خاطر طلب رحمت و آمرزشی که برای او می شود شادمان می گردد، همان گونه که زنده بوسیله هدیه ای که به او می دهند، خوشحال می گردد.»[2]

دسته دوم روایاتی است که آثار قرائت قرآن برای اموات را بیان می کند؛ مانند این روایت: حضرت امام رضا(علیه السلام) فرمودند: «هر کس قبر مؤمنی را زیارت کند و در کنار آن هفت مرتبه إنّا انزلناه بخواند، خداوند او را با صاحب قبر می آمرزد.[3]»

 اهل قبور نیازمند به استغفار و طلب رحمت و اهداء ثواب هستند. در همین زمینه امام جعفر صادق ـ علیه السّلام ـ می‎فرماید: «ثوابی که پس ازمرگ به انسان می‎رسد سه چیز است؛ 1. صدقه جاریه... 2. راه و رسم صحیحی که شخص در حال حیات بدان عمل می‎کرد و به گونه‎ای بوده که الگو برای دیگران می‎شد 3. فرزندی شایسته که برای او طلب مغفرت کند، و موجبات آمرزش پدر را فرهم سازد.»[4] در جای دیگر می‎فرماید: «همان گونه که زندگان با هدایا، شاد می‎شوند اهل قبور و برزخیان نیز با ترحم و استغفار که نسبت به آنان می‎شود؛ شاد می‎گردند.»[5]

بنابر این اهداء ثواب و طلب مغفرت برای اهل قبور نافع است و از طریق اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ توصیه شده است.

کارهایی که برای میت نافع است

خواندن سوره‎هایی از قرآن در حالت احتضار مانند سوره‎های؛ یس، صافات، احزاب، آیة الکرسی، آیه 54 سوره اعراف، و سه آیه آخر سوره بقره در روایات توصیه شده است.[6]

همچنین در شب اول قبر؛ مستحب است دو رکعت نماز وحشت خوانده شود که در رکعت اول بعد از سوره حمد، یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم، بعد از سوره «حمد»، 10 مرتبه سوره «انا انزلنا» خوانده شود.

امام صادق ـ علیه السّلام ـ فرمودند: سوره «تبارک» بالای سر قبر میت خوانده شود تا موجب رفع عذاب قبر از او گردد.[7]

مرحوم نوری در مستدرک الوسائل باب اموات، از سید بن طاوس در مصباح الزائد نقل کرده و فرمود: طریق زیارت میت این است که رو به قبله و دست بر قبر نهاده و بگو: «اللّهم ارحم غربته وصل وَحْدَته... ثمَّ اقر "أنا انزلناه فی لیلة القدر" سبع مرّات» پروردگارا! بر غربت او ترحم نما و تنهایی او را به مقام جمع خودت ارتباط بده و موجبات انس را بر وحشت او قرار بده و ترس او را تبدیل به ایمنی گردان و از رحمت خود برای او رحمتی بفرست که از رحمت غیر تو بی‎نیاز گردد و او را به کسی که او دوست داشت و در تحت ولایت او (ائمه اطهار ـ علیهم السّلام ـ ) بود؛ ملحق گردان! و سپس سوره مبارکه «انا انزلناه» راهفت مرتبه بخوان.[8]

در نتیجه می‎توان گفت: سوره‎های؛ فاتحه، یس، صافات، تبارک، احزاب، آیة الکرسی، هفت مرتبه اناانزلناه... را می توان خواند و ثوابش را به اهل قبور اهداء کرد.

خواندن قرآن برای اموات دیگران و دریافت پول

افرادی که به سفارش دیگران ختم قرآن برای اموات می کنند و از این بابت پول دریافت می کنند، آیا این عمل شرعاً صحیح است؟ آیا صرف قرائت قرآن و به این صورت که هر دو روز یک ختم قرآن بکنند اشکالی ندارد؟

دریافت پول و مزد بابت خواندن قرآن اشکالی ندارد[9] و به تلاوت و قرائت قرآن در روایات فراوان سفارش شده است.

تلاوت قرآن غیر از این که برای قاری بسیار ارزش و ثواب دارد برای پدر و مادر و معلم او نیز مؤثر است. پیامبر(صلی الله علیه و آله ) فرمود: "هرگاه معلم به دانش آموز بسم الله الرحمن الرحیم بیآموزد خداوند برای او و پدر و مادر و معلمش برائت از آتش جهنم را امضا می کند."[10]

امام صادق(علیه السلام ) فرمود: "پیامبر(صلی الله علیه و آله) در وصیتش به امام علی(علیه السلام ) فرمود: "بر تو باد به تلاوت کردن قرآن در هر حالی."[11]

تلاوت کردن زیاد و ختم قرآن به صورت پی در پی مطلوب است. امام سجاد(علیه السلام ) فرمود: "شروع به قرآن و ختم آن و شروع دوباره و ختم آن و .... از افضل اعمال است".[12]

امام حسین(علیه السلام) فرمود: "ختم قرآن در یک شب باعث صلوات و درود ملائکه و ختم آن در روز باعث صلوات و درود ملائکه حافظ انسان می باشد. نیز دعای او مستحاب است و برای او بهتر است از این که بین زمین تا آسمان مال داشته باشد."[13]

کثرت تلاوت قرآن مطلوب است ولی عجله کردن در تلاوت و با سرعت زیاد خواند کراهت دارد. بهتر است قرآن را با ترتیل بخوانیم.[14] این همه ثواب برای تلاوت قرآن و برای قاری قرآن در صورتی است که به قرآن و به حلال و حرام آن معتقد باشد و قرآن را وسیله کسب رزق و و آبروی خود قرار ندهد.

امام صادق(علیه السلام ) فرمود:"قاریان قرآن بر سه دسته اند:‌

دلایل تنگی نفس

اگر چه مشکل تنگی نفس در هر فردی، به شکل متفاوتی احساس می شود، ولی اغلب افراد مبتلا می گویند دچار فشار و تنگی در ناحیه قفسه سینه می شوند و یا احساس خفگی دارند.

بسته به علت آن، تنگی نفس می تواند فقط یک بار اتفاق بیفتد و یا برای همیشه وجود داشته باشد.

ورزش خیلی سخت و شدید، گرمای زیاد هوا، چاقی و ارتفاع زیاد باعث تنگی نفس در یک فرد سالم می شوند. غیر از این موارد، تنگی نفس علامت یک بیماری است.

اگر بی دلیل دچار تنگی نفس گشتید، به خصوص اگر تنگی نفس به طور ناگهانی و شدید بروز کرد، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

علل تنگی نفس

در بیشتر موارد، تنگی نفس در اثر بیماری قلبی و یا ریوی بروز می کند.

قلب و ریه در رساندن اکسیژن به بافت های بدن و دور کردن دی اکسید کربن از آن ها نقش دارند و بروز هر گونه مشکلی در این روند، روی تنفس شما موثر است.

علل شایع تنگی نفس عبارتند از:

- بیماری آسم

- مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن

- تامپوناد قلبی (فشار روی قلب به دلیل تجمع خون و مایعات دیگر در اطراف قلب)

- حمله قلبی

- کاهش فشار خون

- آمبولی ریه

- پنومونی (ذات الریه)

- آسیب ریه و قلب در اثر فشار زیر آب (مثل غواصی)

- گرفتگی راه تنفسی فوقانی

هرقدر هم که بدانید شستن دست‌ها هزار و یک فایده دارد و شما را از بسیاری از بیماری‌ها دور می‌کند، ممکن است تنبلی یا عجله یا هر دلیل دیگری مانع از انجام این کار شود، اما اگر با یک تصویر میکروسکوپی از دست‌های نشسته خود رو‌برو شوید، به احتمال زیاد نظرتان عوض می‌شود.

دست‌ها را باید پس از آماده کردن موادغذایی برای پخت غذا به خصوص وقتی برای تهیه غذای‌تان از گوشت، مرغ یا ماهی استفاده می‌کنید به خوبی بشویید. حتی سطحی که گوشت را روی آن قرار داده اید یا گوشت را قطعه قطعه کرده اید نیز باید به خوبی بشویید.

باید دقت داشته باشید که همیشه بعد از تعویض پوشک بچه، جابجا کردن زباله، توالت رفتن و تماس با حیوانات یا فضولات آنها دست‌تان را بشویید و نباید شستن دست‌ها را به تاخیر بیندازید.

فراموش نکنید که حضور در اماکن عمومی، استفاده از وسایل نقلیه مانند اتوبوس و مترو و تاکسی هم دلیل بسیار مهمی برای شست و شوی دست‌ها به محض ورود به منزل یا محل کارتان است.

حتی اگر از دستکش استفاده می‌کنید، بهتر است بعد از کندن دستکش‌ها دست‌های‌تان را با آب و صابون بشویید.

در نهایت به خاطر داشته باشید که بعد از گرفتن جلوی دهان هنگام عطسه و سرفه با دست ها نیز آنها را بشویید و این نکات را به فرزندتان نیز آموزش دهید.

روی دست‌های‌تان چه خبر است؟

میکروارگانیسم‌های بیماری زا می‌توانند مرتب از دست‌ها جدا شوند و محیط اطراف ما را آلوده کنند. بنابراین دستان‌مان یک راه مهم و عمده انتقال عفونت و آلودگی به محیط اطراف‌مان است. به خصوص نواحی زیر ناخن معمولا به تعداد زیادی از میکروارگانیسم‌ها پناه می‌دهد که ممکن است به عنوان یک منبع پخش‌کننده ادامه‌دار، مخصوصا زیر دستکش عمل کند.

استفاده از ناخن مصنوعی و لاک ناخن هم باعث ازدیاد میکروارگانیسم‌ها و تجمع بیشتر آنها زیر ناخن‌ها می‌شود. بنابراین هدف از شست‌وشوی دست‌ها دور کردن میکروب های بیماری‌زایی است که روی پوست تجمع کرده‌‌اند و می‌توانند سلامت ما را به خطر بیندازند.

فقط صابون کافی نیست

در شست‌وشوی دست‌ها استفاده از صابون به تنهایی کافی نیست و روش صحیح شستن دست‌ها مهم‌تر است. باید کف دست، پشت دست، بین انگشتان و زیر ناخن ها را کاملا صابون مالید و خوب آب کشید.

زمان استاندارد برای شستن دست ها، یک تا سه دقیقه است.

صابون مایع بهتر است

به دلیل آنکه استفاده از صابون‌های جامد در مکان‌های عمومی مانند اداره، مدرسه، رستوران و ...‌ به انتشار آلودگی کمک می‌کند، استفاده از صابون مایع استاندارد بهتر است.

اگر از صابون جامد استفاده می‌کنید، حتما باید به صورت خشک نگهداری کنید. صابون مایع هم باید در مخزن مخصوصش نگهداری شود.

برای شست‌وشوی معمولی دست‌ها، نباید از صابون‌های آنتی‌باکتریال (ضدباکتری) استفاده کرد، زیرا باعت مقاوم‌شدن میکروب‌ها می‌شود.

میزان آلودگی دست ها در تماس با برخی اشیاء در تصویر کناری نشان داده شده است.

روی تصویر کلیک کنید.

فایده شستن دست ‌ها

با شستن دست‌ها خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی،‌ آنفلوآنزا، بیماری‌های نورو ویروس و ابتلا به باکتری ای‌کولای کاهش می‌‌یابد.

زمانی که افراد پس از اجابت مزاج، عوض‌کردن پوشک و فعالیت‌های مشابه، دست‌های‌شان را نمی‌شویند، باکتری‌ها گسترش می‌یابند.

هنگامی هم که فردی سطوح را لمس می‌کند و دست‌هایش را که دارای میکروب‌هایی مانند میکروب‌های موجود در مدفوع انسان است به دهانش می‌برد، آلودگی پخش می‌شود.

فشار خون بالا از نوع ریوی

فشار خون بالای ریوی نوعی از فشار خون بالاست که شریان های موجود در ریه ها و نیز سمت راست قلب را تحت تاثیر قرار می دهد.

فشار خون ریوی زمانی شروع می شود که شریان های موجود در ریه ها که به آنها شریان ریوی گفته می شود و نیز مویرگ های آن ها باریک، مسدود و یا تخریب می شوند.

در این صورت است که عبور جریان خون در شش ها سخت و تحت فشار خواهد بود. پس فشار خون در شریان های ریوی بالا می رود.

در پاسخ به افزایش فشار خون در شریان های ریوی، قلب و مخصوصا بطن راست باید سخت تر و با قدرت بیشتری کار کرده و خون را به داخل شریان های ریوی پمپاژ کند.

تداوم این وضعیت به مرور زمان باعث تضعیف قلب و حتی نارسایی قلبی شدید خواهد شد.

بنابراین فشار خون بالای ریوی بیماری جدی و پیشرونده ای است که به مرور زمان بدتر می شود و گاهی حتی می تواند کشنده باشد.

اگرچه فشار خون بالای ریوی قابل درمان نیست، ولی راهکارهای زیادی وجود دارند که به فرد کمک می کند کمتر علائم آزارنده ی آن را تجربه کند.

علائم این بیماری کدام اند؟

نشانه های فشار خون بالای ریوی در مراحل اولیه بیماری، برای چند ماه و حتی چند سال قابل تشخیص نیست، اما با تشدید بیماری، علائم به صورت زیر بروز می کنند:

- تنگی نفس مخصوصا موقع ورزش و یا فعالیت بدنی

- خستگی

- سرگیجه و غش کردن

- احساس فشار و درد در ناحیه قفسه سینه

- ورم بدن و تجمع آب در قوزک پا، پاها و حتی شکم

- تیره و کبود شدن لب ها و پوست

- افزایش ضربان قلب و تپش قلب

 علل فشار خون ریوی چیست؟

علت های زیادی باعث ایجاد فشار خون ریوی می شود. با این حال، در بیشتر موارد علت بیماری نامشخص است.

زمانی که علت فشار خون ریوی مشخص نشود، فشار خون ریوی اولیه (PPH) یا فشار خون ریوی ایدیوپاتیک  (IPH) نامیده می شود.

فشار خون ریوی ثانویه زمانی است که فشار خون ریوی در اثر بیماری دیگری ایجاد شود. از شایع ترین علل فشار خون ریوی ثانویه می توان به مشکلات تنفسی مانند بیماری انسداد مزمن ریوی (آمفیزم و برونشیت مزمن) اشاره کرد.

علت های  دیگر شامل نارسایی احتقانی قلب، بیماری مادرزادی قلبی، وجود لخته خون در عروق ریوی (امبولی ریه)، ایدز، سیروز کبدی مزمن، لوپوس، فیبروز ریوی (شرایطی که باعث ایجاد اسکار در ریه می شود) و همچنین استفاده از برخی داروها هستند.

همانطور که گفتیم هر دو نوع فشارخون ریوی (اولیه و ثانویه) معمولا برای همیشه با بیمار باقی می مانند و درمان واقعی برای آنها وجود نخواهد داشت.

اگرچه درمان های واقعی هنوز برای این بیماری پیدا نشده اند، اما برای کاهش علائم آزاردهنده و همچنین کاهش سرعت پیشرفت بیماری می توان راهکار های ساده، اما تاثیرگذار زیر را به کار گرفت:

گلوکزامین و کندرویتین غضروفی نمی سازند

در سال های اخیر مصرف مکمل های غذایی مثل گلوکزامین و کندروآیتین سولفات در بین مردم رواج زیادی پیدا کرده و بصورت تجارت پرسودی برای شرکت های دارویی درآمده است. این مکمل های غذایی در داروخانه ها بدون نسخه پزشک در دسترس بیماران وجود دارند. بسیاری از افراد، این مواد را داروهای غضروف ساز می نامند و مصرف آن را توجیه و ترغیب می کنند. اما این مواد تا چه حد تاثیری را که ادعا می شود بر جای می گذارند و تا چه حد می توانند مفید باشند؟

تعداد زیادی از مردم از درد مفاصل یا آرتروز رنج می برند که علت بسیاری از آنها استئوآرتریت یا ساییدگی مفصل است. در این بیماری غضروف مفصل، آسیب دیده و به تدریج از بین می رود.

بسیاری از مبتلایان به این درد ها، از مکمل های غذایی جدید مثل گلوکزآمین و کندروآیتین سولفات به امید کاهش درد و بهبود وضعیت مفصل استفاده می کنند.

گلوکزامین ماده ای است که به صورت طبیعی در بدن وجود داشته و موجب تحریک تولید و ترمیم غضروف می شود.

با در نظر گرفتن اینکه نقطه شروع آسیب در آرتروز مفاصل، غضروف مفصلی است، تاثیر این مواد ممکن است توجیه شود.

به نظر می رسد مصرف این مواد سطح تولید اسید هیالورونیک در مفاصل را هم افزایش می دهد. اسید هیالورونیک در سلامت مایع سینوویال تاثیر دارد. مایع سینوویال یا مایع مفصلی، مایعی غلیظ و لزج بین دو سر استخوان و در درون مفصل است که سطح غضروف را لیز کرده و اصطکاک بین دو سطح مفصلی را کم می کند.

کندروآیتین سولفات ماده طبیعی دیگری است که در بدن وجود دارد و مانع از آن می شود که آنزیم های بدن، مواد اصلی تشکیل دهنده غضروف را از بین ببرند.

مکمل هایی که حاوی این مواد هستند معمولا از منابع حیوانی تهیه می شوند.

کسانی که از این مواد استفاده می کنند امیدوارند که با مصرف آنها دردشان از بین رفته و غضروف مفصلی آنها ترمیم شود.

مطالعاتی که تا کنون صورت گرفته تا حدودی اثرات ضد درد این مواد را برای کاهش درد زانو و مفصل ران نشان داده است، ولی تاکنون ثابت نشده که این مواد بتوانند از آسیب بیشتر غضروف جلوگیری کرده و یا وضعیت غضروف مفصلی را بهتر کنند و یا غضروف سازی کنند.

غدد بزاقی به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند؛ سه جفت از آنها اصلی اند که «بناگوشی»، «تحت فکی» و «زیرزبانی» نام دارند و تعدادی نیز غدد بزاقی فرعی اند و پراکنده در دهان و کام پخش شده اند و تعداد آنها به 800 تا 1000 عدد می رسد.

برای آشنایی بیشتر با بیماری ها و مشکلات مربوط به غدد بزاقی با دکتر ابراهیم رزم پا، فوق تخصص جراحی سر و گردن و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت وگو کرده ایم.

غدد بزاقی چه هستند و در کجای دهان ما قرار گرفته اند؟

غدد بزاقی به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند؛ سه جفت از آنها اصلی اند که «بناگوشی»، «تحت فکی» و «زیرزبانی» نام دارند و تعدادی نیز غدد بزاقی فرعی اند و پراکنده در دهان و کام پخش شده اند و تعداد آنها به 800 تا 1000 عدد می رسد.

غدد اصلی و فرعی در طول روز حدود یک تا یک و نیم لیتر بزاق ترشح می کنند. نوع بزاق نیز با توجه به نوع غدد ترشحی متفاوت است، یعنی غدد بزاقی بناگوشی، بزاقی رقیق و آبکی (سروزی) ترشح می کنند، ولی غدد زیرفکی و زیرزبانی ترشحی غلیظ تر و موکوسی دارند.

نقش اصلی بزاق این است که غذا را نرم تر و بلع آن را تسهیل و از خشکی دهان جلوگیری کند. بزاق حاوی آنزیم های گوناگون، املاح و مواد ضدباکتریایی است که می تواند نقش محافظتی داشته باشد.

گفتید روزانه در دهان ما یک تا یک ونیم لیتر بزاق ترشح می شود. اگر این مقدار افزایش یا کاهش پیدا کند چه مشکلی پدید خواهد آمد؟

افزایش بزاق مشکل محسوب نمی شود. میزان ترشح بزاق تا سن 20 سالگی به طور طبیعی زیاد است. این روند در بچه های کوچک به خوبی مشاهده می شود و حتی در برخی از آنها میزانش بیش از حد است، به طوری که همیشه لباس کودک خیس می شود.

علاوه بر آن، با خوردن بعضی از غذاهای محرک مثل ترشی ها میزان ترشح بزاق افزایش می یابد.

همه این موارد پاتولوژیک نیستند و مشکل وقتی است که ترشح بزاق کاهش می یابد.