طبق تحقيقات سازمان جهاني بهداشت در هر ‌٨ ثانيه يك نفر در دنيا به علت استعمال دخانيات جان خود را از دست مي‌دهد.  نتايج تحقيقات حاكي از آن است چنانچه افراد در سنين نوجواني شروع به كشيدن سيگار كنند (بيش از ‌٧٠ درصد موارد سيگاري شدن در اين مرحله اتفاق مي‌افتد) و مدت ‌٢٠ سال يا بيشتر به اين عمل ادامه بدهند بين ‌٢٠ تا ‌٢٥ سال زودتر از افرادي كه به هيچ‌وجه در زندگي سيگار نكشيده‌اند، خواهند مرد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز،  تنها سرطان ريه يا بيماريهاي قلبي پيامدهاي استعمال دخانيات نيست بلكه مجموعه‌اي از مسايل و مشكلات بهداشتي در ارتباط با مصرف مواد دخاني وجود دارد كه مي‌تواند به لحاظ شرايط جسماني و مقاومت ايمني در افراد سيگاري بروز مي‌كند، كه برخي از آنها عبارتند از:

‌١- از دست دادن موها

با تضعيف سيستم ايمني افراد سيگاري در اثر مصرف مواد دخاني، بدن اين افراد مستعد ابتلا به انواع بيماريها از جمله «لوپوس اريتماتوز» مي‌شود كه اين بيماري مي‌تواند عامل از دست دادن موها، ايجاد زخم‌ در دهان، جوش‌هاي پوست روي صورت، سر و دست‌ها شود.

‌٢ – آب مرواريد (كاتاراكت(

افراد سيگاري ‌٤٠ درصد بيش از افراد ديگر در معرض ابتلا به آب مرواريد، كدر شدن عدسي چشم و ممانعت از عبور نور و در نهايت نابينايي هستند.

‌٣ – چين و چروك

استعمال دخانيات باعث از بين بردن پروتئين‌هاي انعطاف دهنده پوست مي‌شود؛ همچنين باعث تحليل بردن ويتامين A و محدود كردن جريان خون در عروق پوست مي‌گردد.
پوست افراد سيگاري خشك و داراي خطوط و چين خوردگي‌هاي ريزي در اطراف لبها و چشمهاست.

‌٤ – ضايعات شنوايي

افراد سيگاري ‌٣ برابر بيش از افراد غير سيگاري به عفونت گوش مياني دچار مي‌شوند.

‌٥ – سرطان پوست

افراد سيگاري ‌٢ برابر بيشتر از افراد غير سيگاري در معرض خطر ابتلا به نوعي سرطان پوست (پوسته پوسته شدن، برجستگي روي پوست) قرار دارند

‌٦ – فساد دندانها

افراد سيگاري ‌٥/١ مرتبه بيشتر از افراد غير سيگاري در معرض خطر از دست دادن زودرس دندانها هستند.

دلیل این امر این است که نیکوتین موجود در سیگار یک ماده اعتیادآور است. به طور کلی، مغز عادت کرده که هر روز مقداری نیکوتین را وارد بدن کند. در اثر فقدان نیکوتین، علائم کمبود آن ظاهر می‌شود.

3- ماده جایگزین برای نیکوتین پیدا کنید.

هنگامی که تصمیم به ترک سیگار می‌گیرید، بدن به کمبود نیکوتین پاسخ می‌دهد. علائم کمبود نیکوتین شامل افسردگی، زودرنجی، ناامیدی و بی قراری می‌باشد. ماده جایگزین نیکوتین، این علائم را کاهش می‌دهد.

تحقیقات نشان می‌دهد که آدامس و قرص‌های دارای نیکوتین می‌توانند شانس ترک سیگار را تا دو برابر افزایش دهند.

4- قرص‌های نیکوتین‌دار را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.

قرص‌هایی وجود دارند که با تاثیر موادشیمیایی بر مغز، به کاهش سیگارکشیدن کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین باعث کاهش رضایتمندی از سیگار کشیدن می‌شوند.

دیگر داروها، ممکن است به کاهش علائم ناشی از ترک سیگار کمک کنند. ولی تمامی این داروها را باید تحت‌نظر پزشک مصرف کنید، نه به طور خودسرانه.

5- به تنهایی ترک نکنید.

به دوستان، اقوام و همکاران خود بگویید که می‌خواهید سیگار را ترک کنید. دلگرمی و تشویق اطرافیان برای ترک سیگار مهم است.

ممکن است نیاز داشته باشید که به یک گروه ترک‌کنندگان سیگار بپیوندید و یا با روانشناس صحبت کنید.

رفتار درمانی یکی از بهترین درمان‌ها برای ترک سیگار می‌باشد.

شما می‌توانید برای ترک موفقیت‌آمیز سیگار، رفتاردرمانی و مواد جایگزین نیکوتین و روش های آرامش دهنده را با هم به کار برید.

6- استرس خود را کنترل کنید.

یکی از دلایلی که افراد به سمت سیگار می‌روند، این است که نیکوتین آن‌ها را آرام می‌کند.

هنگامی‌که سیگار را ترک کردید، باید یک راه برای مقابله با استرس بیابید. استفاده از ماساژ و روش‌های آرامش دهنده مثل یوگا می‌تواند در این مورد کمک کنند.

7- از مصرف الکل و مواد تحریک کننده برای کشیدن سیگار دوری کنید.

برخی فعالیت‌ها ممکن است شما را برای کشیدن سیگار تشویق کند. الکل یکی از مهم‌ترین آنها می‌باشد.

اگر با نوشیدن قهوه، تمایل به سیکار کشیدن پیدا می‌کنید، برای هفته‌های اول فقط مقداری چای بنوشید.

اگر بعد از غذاخوردن تمایل به سیگار کشیدن پیدا می‌کنید، حتما یک کار دیگری بعد از غذا انجام دهید؛ مثلا دندان‌هایتان را مسواک بزنید و یا آدامس بجوید.

8- خانه را تمیز کنید.

بعد از کشیدن آخرین سیگار، بعد از آن تمام کبریت‌ها، فندک‌ها و جاسیگاری‌ها را دور بیاندازید.

تمام لباس‌ها، فرش‌ها و اثاثیه منزل را که بوی سیگار گرفته‌اند، بشویید. از تهویه هوا در منزل استفاده کنید تا از شر بوی بد سیگار خلاص شوید.

در کل هر چیزی را که باعث می‌شود یاد سیگار کشیدن بیفتید، از خودتان دور کنید.

9- سعی و تلاش کنید.

بسیاری از افراد سیگاری، چندین بار سعی می‌کنند تا سیگار را ترک کنند و بالاخره موفق می‌شوند.

احساسات و شرایط ترک سیگار را باید خود فرد بررسی کند. باید خود فرد به خودش قول دهد که سیگار را ترک کند و پایبند قولی که داده، بماند.

هرکس را می‌توان بر اساس قولش سنجید. پس، شمایی که درصدد ترک سیگار هستید به خودتان قول دهید تا مردم به قول شما اعتماد کنند و در زندگی اجتماعی و خانوادگی خود موفق باشید.

10- راه بروید.

فعالیت ورزشی به کاهش اعتیاد به نیکوتین و کاهش علائم ترک آن کمک می‌کند.

هنگامیکه می‌خواهید به سمت سیگار بروید، ورزش کنید. حتی ورزش‌های ملایم (از قبیل پیاده روی) نیز کمک کننده می‌باشند.

کالری زیادی که در اثر ورزش کردن از دست می‌دهید، جلوی افزایش وزن بعد از ترک سیگار را خواهد گرفت.

11- میوه و سبزی بخورید.

در طول ترک سیگار، رژیم لاغری نگیرید. سعی کنید بیشتر، میوه‌ها و سبزیجات و محصولات لبنی کم‌چرب را مصرف کنید. تحقیقات نشان داده است که مصرف کردن این غذاها باعت عدم تمایل به کشیدن سیگار می‌شوند.

12- برای سلامتی، سیگار را ترک کنید.

ترک کردن سیگار باعث می‌شود که در عرض 20 دقیقه، فشار خونتان پایین بیاید و سرعت ضربان قلبتان آرام‌تر شود.

در عرض یک روز، مقدار مونوکسید کربن خون به مقدار طبیعی خود برمی گردد.

در عرض 2 هفته تا 3 ماه، خطر حمله قلبی کم می‌شود و عملکرد ریه‌ها بهتر می‌شود.

فواید درازمدت ترک سیگار عبارت است از: کاهش بیماری‌های عروق کرونر قلب، سکته مغزی، سرطان ریه و سرطان‌های دیگر.

13- ترک سیگار پاداش دارد.

ترک سیگار علاوه بر مزایای فوق العاده برای سلامتی بدن، پول شما را به هدر نمی‌دهد و می‌توانید پول خود را ذخیره کنید.

مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان